HEERHUGOWAARD - Paddenstoelen zijn het hele jaar door in Nederland te vinden, maar in oktober is het hoogseizoen. In alle vormen en kleuren schieten ze deze maand uit de grond. In de herfstmaanden is er veel afbreekbaar materiaal te vinden, zoals bladeren die van de bomen zijn gevallen. Paddenstoelen leven van de afbraak van levend en dood materiaal. Ook is in deze maand de temperatuur nog hoog genoeg en is het lekker vochtig. Vooral in en rondom de bossen vind je veel verschillende soorten paddenstoelen, maar ook in het gras in de berm kun je er een aantal tegenkomen. Ga er samen op uit en kijk hoeveel van deze soorten jij tegenkomt. Hieronder vind je alvast een voorproefje van de meest voorkomende paddenstoelen in de regio.

Vliegenzwam

De vliegenzwam wordt ook wel de klassieker onder de paddenstoelen genoemd. Als je denkt aan paddenstoelen dan komt vaak als eerste een grote, rode paddenstoel met witte stippen naar boven. Deze paddenstoel is te vinden in het bos of onder berken, eiken of beuken. Het is geen verrassing dat deze zwam onder bomen te vinden is, hij is hier namelijk sterk mee verbonden. De schimmeldraden van de vliegenzwam vergroeien zich met de wortels van de bomen. Via deze draden levert de vliegenzwam voedingsstoffen en water aan de boom. De vliegenzwam krijgt daar van de bomen suikers voor terug. Tot en met de late herfst is het mogelijk om deze paddenstoel tegen te komen. Het leuke is dat hij vaak in groepjes voorkomt. Let dus goed op een aantal rode bolletjes onder bomen tijdens een wandeling in het bos.

Boleten

Boleten zijn stevige, vlezige paddenstoelen met een dikke steel en een hoed. Deze soort groeit vooral onder bomen als eiken- en beukenbomen. In plaats van plaatsjes hebben boleten gaatjes onderaan de hoed. Deze gaatjes zijn vrij diep. In deze gaatjes worden de sporen gevormd. Boleten groeien vooral in september en oktober en de groep is zeer divers. De meest voorkomende is de kastanje boleet, maar ook het eekhoorntjesbrood valt hieronder. Deze paddenstoel ken je misschien wel omdat je hem een keer hebt gegeten. De smaak is verfijnd en nootachtig. Het wordt ook wel een ware delicatesse genoemd. Eekhoorntjesbrood is te koop in supermarkten, maar je kunt het veel beter kopen op de markt of bij een groentespeciaalzaak.

Bovist

De witte soort van deze paddenstoel lijkt op een enorm grote marshmallow. Hij is rond, bol en heeft geen hoed of steel. In oktober en november vind je deze paddenstoel vooral in weilanden, bermen en dijken. Het is mogelijk om de bovist te eten. Hij heeft stevig vlees, maar weinig smaak.

Een bovist die je vooral in het bos tegen zult komen is de aardappelbovist. Deze bovist heeft een vlekkerig patroon en lijkt qua uiterlijk en grootte ook echt op een aardappel. Deze paddenstoel zie je vaak bij een eiken- of berkenboom. Als je een klein tikje tegen een aardappelbovist geeft, zie je er een klein wolkje sporen uitkomen. Dit komt doordat het een stuifzwam is. De sporen verspreiden zich via de lucht.

Amethistzwam

Deze paddenstoel valt vooral op door zijn kleur. Hij is namelijk fel paars. De amethistzwam, ook wel rodekoolzwam genoemd, wordt maar maximaal 4 cm hoog. Deze redelijk kleine paddenstoel groeit vooral onder beuken en is vaak al vanaf eind augustus of begin september te vinden. Als de bomen al hun bladeren laten vallen, is hij door zijn grootte vaak lastig te vinden.

Gewoon elfenbankje

Dit is misschien wel de bekendste zwam die voorkomt op rottend hout. Het elfenbankje zit vaak in een groep op een stronk of tak, dichtbij de grond. De wetenschappelijke naam van deze zwam is ‘Trametes versicolor’, wat veerkleurig betekent. En veelkleurig is hij ook zeker, de ringen van het elfenbankje hebben allemaal prachtige tinten. De naam elfenbankje is afgeleid van het feit dat de kleine, horizontale hoedjes een uitermate geschikte plaats zijn voor elfjes om te gaan zitten.

Ik ga op pad en ik neem mee

Als je besluit om op pad te gaan om paddenstoelen te zoeken, kan het nog best lastig zijn om ze te vinden. Daarnaast weet je misschien niet precies hoe je bovengenoemde soorten kan herkennen. Sommige paddenstoelen hebben veel zichtbare onderdelen waaraan zij te herkennen zijn, zoals de vliegenzwam. Anderen hebben verschillende vormen, waardoor ze een minder typisch paddenstoelen-uiterlijk hebben.

Om het iets gemakkelijker te maken zou je een paddenstoelengids of -zoekkaart mee kunnen nemen. Hier staan vaak de meest voorkomende paddenstoelen in beschreven en getekend. Neem gelijk een klein spiegeltje mee, zodat je ook onder de hoed van de paddenstoel kan kijken hoe alles eruitziet.

Kom je er met de gids of zoekkaart echt niet uit? Of heb je een heel zeldzame soort gevonden? Dan kan een app op je telefoon misschien te hulp schieten. Via de app ShroomID is het mogelijk om elke paddenstoel die je tegenkomt te identificeren. Maak in de app een foto van de paddenstoel en binnen een aantal seconden krijg je de meest nauwkeurige matches te zien. De app is zowel voor Apple als Android te downloaden.

Misschien ben je in de afgelopen jaren al vaak in de herfst naar het bos geweest, maar ben je vergeten om op de grond om je heen te kijken naar paddenstoelen. Of je hebt al enige ervaring met het vinden van verschillende soorten. Hoe dan ook, door de duizenden soorten die in Nederland groeien wordt het nooit saai. Kijk je ogen uit deze herfstperiode naar al het moois dat in de natuur groeit.

Dit artikel komt uit de septembereditie van de Update. Nieuwsgierig naar de rest? Klik hier voor de online versie van de gehele krant.